Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων (Αθηνών)

Η συλλογή, έργο ζωής του Φοίβου Ανωγειαννάκη, στεγάζεται στο όμορφο και λιτό αρχοντικό του 1842, του οπλαρχηγού Λασσάνη, στην καρδιά της Πλάκας (Διογένους 1-3, Πλατεία Αέρηδων). Για τη συλλογή των 1.200 περίπου λαϊκών οργάνων, που είναι η πλουσιότερη της Ελλάδας και μία από τις σημαντικότερες της Ευρώπης, ο ίδιος ο ιδρυτής του μουσείου αφιέρωσε πενήντα χρόνια συστηματικής προσωπικής εργασίας. Τα μισά περίπου όργανα της συλλογής εκτίθενται στους τρεις ορόφους του μουσείου ανά οικογένειες. Και επειδή τα μουσικά όργανα δεν είναι για να τα βλέπουμε μόνο αλλά και για να τα ακούμε, εκτός από τα κατατοπιστικά κείμενα, η κάθε προθήκη διαθέτει ακουστικά για να ακούσετε μουσικά αποσπάσματα παιγμένα με τα όργανα που φιλοξενεί. Στις τέσσερις προθήκες των μεμβρανόφωνων οργάνων μπορείτε να δείτε το γνωστό από τη βυζαντινή εποχή νταούλ, ντέφι, το οποίο αποτελεί απόγονο του αρχαιοελληνικού τυμπάνου, τουμπελέκι και τούμπι, ένα μικρότερο σε μέγεθος τουμπελέκι της νησιώτικης Ελλάδας. Τα αερόφωνα καταλαμβάνουν και αυτά τέσσερις προθήκες και περιλαμβάνουν το δημοφιλές κλαρίνο, που αν και δυτικής προέλευσης έφτασε στην Ελλάδα από την Τουρκία μόλις στα μέσα του 19ου αι., ποιμενικά μουσικά όργανα όπως οι φλογέρες, τα σουραύλια και οι κρητικές καλαμένιες μαντούρες, καθώς και τις φτιαγμένες από δέρμα κατσίκας τσαμπούνες και τον οξύφωνο ζουρνά, ο οποίος έλκει την καταγωγή του από τον αρχαίο αυλό. Τα χορδόφωνα όργανα είναι τα περισσότερα και καταλαμβάνουν συνολικά δεκαεννέα προθήκες. Θα δείτε και θ’ ακούσετε τους γνωστούς από τη 2η χιλιετία π.Χ. στην Αίγυπτο και στη Μεσοποταμία ταμπουράδες, το δημοφιλές λαγούτο, που αποτελεί σύνθεση χαρακτηριστικών της αρχαιοελληνικής πανδούρας και του αραβικού ούτι, μαντολίνα βυζαντινής καταγωγής, αχλαδόσχημες λύρες, βιολιά, τον κεμεντζέ –τη φιαλόσχημη λύρα των Ελλήνων του Πόντου– καθώς και κανονάκι και σαντούρι. Η τελευταία ενότητα περιλαμβάνει ένα ευρύ σύνολο μουσικών οργάνων που καλούνται ιδιόφωνα. Την πρώτη θέση σε αυτή την κατηγορία κατέχουν τα κουδούνια, τα οποία είναι διαφόρων μεγεθών και υλικών κατασκευής. Μπορείτε να δείτε επίσης μεταλλικά κύμβαλα που ονομάζονται ζίλια, παιδικές σφυρίχτρες, σήμαντρα και πολλά άλλα λίγο πολύ περίεργα αντικείμενα που χρησιμοποιούν οι απλοί άνθρωποι για να εκφραστούν μουσικά. Το μουσείο στεγάζει στους διαμορφωμένους παλιούς στάβλους του αρχοντικού το Κέντρο Εθνομουσικολογικής Έρευνας. Διαθέτει επίσης μια πλούσια εξειδικευμένη βιβλιοθήκη και διοργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά, καθώς και μαθήματα λαϊκών οργάνων και δημοτικού και ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού για μεγάλους. Oργανώνει τέλος κύκλους διαλέξεων, συναυλίες και περιοδικές εκθέσεις. Στο πωλητήριο του μουσείου μπορείτε να βρείτε επιλεγμένα βιβλία, δίσκους και μουσικά όργανα. Προθήκες με μεμβρανόφωνα όργανα στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων. Ιδιόφωνα όργανα και ηχητικά αντικείμενα από τη συλλογή του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων. Τμήμα του κήπου και του κτιρίου που στεγάζει το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων. Εκθέματα από τη μεγάλη συλλογή χορδόφωνων του Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων. Αχλαδόσχημη λύρα (18ου αι.) από την Κρήτη (Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων).